UNG THƯ ÂM ĐẠO

Bác sỹ sẽ chỉ cho người bệnh vị trí tổn thương ung thư nguyên phát trên hình giải phẫu bộ phận sinh dục nữ
 

Đầu trên của ống âm đạo xuất phát từ cổ tử cung (phần cuối của tử cung), đầu dưới mở ra ngoài ở tiền đình âm hộ. Các thành của ống âm đạo thường áp sát vào nhau ở tư thế nghỉ. Các thành âm đạo có nhiều nếp gấp, giúp ống âm đạo mở và giãn nở dễ dàng trong quá trình chuyển dạ.

Các loại ung thư âm đạo

Có nhiều loại ung thư âm đạo khác nhau. Loại ung thư âm đạo thường gặp nhất là ung thư biểu mô tế bào vảy. Ở loại ung thư này, tế bào ung thư xuất phát từ lớp lót mặt trong ống âm đạo.

Căn cứ để chẩn đoán ung thư âm đạo

Một số triệu chứng của ung thư âm đạo bao gồm chảy máu (thường sau quan hệ tình dục), rong kinh, khí hư âm đạo. Một số trường hợp có thể gây ra đau trong khi quan hệ tình dục. Các bác sỹ sẽ hỏi bệnh cũng như khám lâm sàng để phát hiện triệu chứng.
Nếu các triệu chứng lâm sàng hướng tới ung thư âm đạo, người bệnh cần làm thêm một số xét nghiệm để chẩn đoán, như:

Soi cổ tử cung: Các bác sỹ sẽ quan sát âm đạo và cổ tử cung một cách kỹ lưỡng khi sử dụng một ống soi phóng đại có gắn đèn. Các thiết bị soi cổ tử cung đều ở bên ngoài cơ thể.

Sinh thiết: Các bác sỹ sẽ lấy một phần nhỏ tổ chức tế bào âm đạo để làm xét nghiệm tìm tế bào ung thư. Đây là tiêu chuẩn vàng khẳng định chắc chắn việc mắc ung thư.

Chụp cắt lớp vi tính: Đây là một phương pháp chụp X-quang đặc biệt giúp các bác sỹ có được những hình ảnh chi tiết của khối ung thư.

Chụp cộng hưởng từ: Thay vì dùng tia X, chụp cộng hưởng từ sử dụng sóng radio và sóng từ trường để ghi hình. Chụp cộng hưởng từ được sử dụng để đánh giá mức độ lan tràn của ung thư.

Chụp X-quang ngực: Đây là xét nghiệm cần để đánh giá ung thư đã di căn tới phổi hay chưa.

Chụp PET: Đây là loại xét nghiệm sử dụng một loại đường có thể nhìn thấy được khi đưa vào trong cơ thể nhờ một camera đặc biệt. Những “điểm nóng” sẽ xuất hiện nếu có mặt tổ chức ung thư. Chụp PET giúp đánh giá mức độ lan tràn và di căn của ung thư.

Đánh giá giai đoạn ung thư

Trong trường hợp đã xác định mắc ung thư âm đạo, các bác sỹ cần đánh giá mức độ xâm lấn và di căn của ung thư đến đâu. Việc này được gọi là đánh giá giai đoạn. Đánh giá giai đoạn có vai trò quan trọng trong việc lựa chọn phác đồ điều trị tối ưu cho bệnh nhân.

Việc phân chia giai đoạn được dựa trên kích thước, cũng như mức độ xâm lấn và lan tràn của khối u. Giai đoạn bệnh cũng chỉ rõ liệu tế bào ung thư đã di căn đến hạch bạch huyết lân cận hay các cơ quan khác hay chưa.

Các giai đoạn bệnh được đánh số từ 0 đến 4. Giai đoạn 0 được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ. Giai đoạn càng sớm, mức độ xâm lấn lan tràn càng nhỏ. Ở các giai đoạn muộn, ví dụ như giai đoạn 4, tế bào ung thư đã xâm lấn lan tràn vượt qua khỏi âm đạo.

Các phương pháp điều trị

Chiến lược điều trị tốt nhất đối với mỗi bệnh nhân được đưa ra dựa trên các yếu tố:

● Loại ung thư và giai đoạn bệnh

● Vị trí khối u nguyên phát

● Khả năng chữa khỏi bệnh hoặc điều trị triệu chứng của từng phương pháp

● Tuổi

● Thể trạng chung của bệnh nhân, các bệnh mắc kèm

● Đáp ứng của bệnh nhân với điều trị và các tác dụng không mong muốn của điều trị

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp điều trị chính cho hầu hết bệnh nhân. Phương pháp này sử dụng các chùm tia năng lượng cao để diệt tế bào ung thư. Xạ ngoài là phương pháp đưa chùm tia xạ hướng tới âm đạo và/hoặc hạch vùng từ một máy xạ ở ngoài cơ thể.

Chùm tia xạ cũng có thể được chiếu bằng cách đặt một ống chiếu xạ vào trong âm đạo. Phương pháp này được gọi là xạ trị chiếu trong hoặc xạ áp sát. Trong rất nhiều trường hợp, cả hai phương pháp trên được phối hợp sử dụng. Trong một số trường hợp, xạ trị được chỉ định phối hợp cùng hoá trị để giúp giảm kích thước khối u, tạo điều kiện thuận lợi cho phẫu thuật. Phương pháp này được gọi là hoá xạ trị đồng thời.

Các tác dụng phụ thường gặp của xạ trị bao gồm:

● Thay đổi màu sắc da trên diện xạ trị

● Cảm thấy rất mệt mỏi

● Đại tiện lỏng

● Để lại sẹo trên âm đạo, đau hoặc khô âm đạo

Hầu hết các tác dụng không mong muốn sẽ giảm dần theo thời gian, một số có thể kéo dài hơn.

Phẫu thuật

Phẫu thuật có để được sử dụng để điều trị ung thư âm đạo. Bệnh nhân có thể hỏi bác sỹ về loại phẫu thuật cần thực hiện. Có rất nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau, tuỳ theo vị trí và kích thước khối u. Một số phẫu thuật có thể làm thay đổi sinh hoạt cá nhân của người bệnh. Mỗi phương pháp phẫu thuật có ưu nhược điểm riêng. Các bác sỹ sẽ giải thích cho người bệnh về những thay đổi về đại tiểu tiện hoặc quan hệ tình dục nếu có. Bất cứ phương pháp phẫu thuật nào cũng đều có thể có rủi ro và tác dụng không mong muốn. Nếu có vấn đề gì xảy ra, hãy thông báo cho các bác sỹ ngay lập tức.

Hoá trị

Hoá trị là phương pháp sử dụng hoá chất để điều trị ung thư. Hoá chất được đưa vào cơ thể qua một đường truyền tĩnh mạch, qua đó có tác dụng trên toàn cơ thể.

Hoá trị không phải là phương pháp điều trị ung thư âm đạo phổ biến, nhưng có thể được chỉ định trong các trường hợp ung thư âm đạo lan tràn. Hoá trị cũng có thể được chỉ định phối hợp cùng xạ trị để giảm kích thước và mức độ xâm lấn của khối u trước phẫu thuật.

Điều trị hoá chất có thể làm người bệnh cảm thấy rất mệt mỏi, đau bụng, rụng tóc. Tuy nhiên, các tác dụng phụ này sẽ giảm dần theo thời gian. Có nhiều phương pháp khác nhau để làm giảm các tác dụng không mong muốn. Nếu các tác dụng phụ kể trên xuất hiện, hãy thông báo ngay cho đội ngũ nhân viên y tế để xử trí.

Các thử nghiệm lâm sàng

Các thử nghiệm lâm sàng là các nghiên cứu khoa học thử nghiệm các loại thuốc mới trên bệnh nhân, từ đó đưa ra so sánh hiệu quả điều trị với các phương pháp điều trị thường quy. Các thử nghiệm lâm sàng là một cách để tiếp cận với các phương pháp mới nhất điều trị ung thư. Người bệnh có thể lựa chọn tham gia thử nghiệm lâm sàng nếu có thử nghiệm phù hợp, trong trường hợp bạn đồng ý tham gia, người bệnh cũng có thể dừng bất cứ lúc nào.

Các phương pháp điều trị khác

Người bệnh có thể nghe nói tới các phương pháp điều trị ung thư hoặc điều trị triệu chứng khác. Các phương pháp này thường là không chính thống, bao gồm vitamin, thảo dược, các chế độ ăn kiêng. Một số phương pháp kể trên được cho là có tác dụng, tuy nhiên cũng có nhiều phương pháp chưa chứng minh được hiệu quả điều trị. Một số thậm chí có thể gây hại. Người bệnh cần trao đổi với các bác sỹ trước khi sử dụng bất cứ phương pháp nào.

Những việc cần làm sau điều trị

Sau khi điều trị kết thúc, người bệnh cần phải khám định kỳ. Đầu tiên, có thể bạn sẽ khám lại sau vài tháng. Sau đó, nếu không phát hiện tái phát trong thời gian dài, lịch khám lại có thể sẽ thưa hơn. Hãy đi khám định kỳ theo đúng hẹn. Các bác sỹ sẽ hỏi bệnh, khám lâm sàng, làm xét nghiệm máu và các xét nghiệm khác để phát hiện ung thư tái phát nếu có. Người bệnh cũng cần phải làm thêm các xét nghiệm sàng lọc.

Nguồn: Dịch từ Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ  www.cancer.org
Đường dẫn: If you have vaginal cancer
Biên dịch: BS. Phạm Quang Huy, Khoa Ngoại Vú - Phụ khoa

Hiệu đính: ThS.BS. Nguyễn Thanh Hằng – Phòng HTQT - NCKH