Ung thư phổi không tế bào nhỏ là thể mô bệnh học thường gặp nhất của ung thư phổi. Hiện nay, tỉ lệ ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn IV mới phát hiện vẫn ở mức cao.
1. Ung thư phổi không tế bào nhỏ là gì?
Ung thư phổi là loại ung thư bắt đầu từ các tế bào của phổi. Theo số liệu thống kê năm 2020 của Globocan, ung thư phổi đứng thứ 2 về số ca mắc mới và đứng đầu về số ca tử vong do ung thư ở cả 2 giới trên toàn cầu. Ung thư phổi được chia thành 2 nhóm chính là ung thư phổi tế bào nhỏ (Small cell lung cancer – SCLC) chiếm khoảng 10 – 15% và ung thư phổi không tế bào nhỏ (Non-small cell lung cancer – NSCLC) chiếm khoảng 80 – 85%.
NSCLC lại được chia thành các dưới typ chính là: ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô vảy và ung thư biểu mô tế bào lớn. Các dưới typ này xuất phát từ các loại tế bào khác nhau của phổi nhưng được gộp chung một nhóm do chúng có tiên lượng và cách điều trị tương tự nhau.
Ung thư phổi (UTP) hay ung thư phế quản là thuật ngữ để chỉ bệnh ác tính của phổi xuất phát từ biểu mô niêm mạc phế quản, tiểu phế quản, phế nang, các tuyến của phế quản, hoặc các thành phần khác của phổi.
Ung thư phổi là một trong 3 bệnh ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư ở phạm vi toàn cầu.
I.Đại cương:
Ung thư phổi là một trong 3 ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thứ hai trong các bệnh ung thư về cả tỉ lệ mắc mới và tỉ lệ tử vong với khoảng hơn 26.000 trường hợp do ung thư trên phạm vi toàn cầu. Theo GLOBOCAN 2020, tại Việt Nam, ung thư phổi đứng hàng mới mắc (hơn 18.500 nam và hơn 7.500 nữ) và tử vong khoảng 23.700 bệnh nhân.
Ung thư phổi là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất, đồng thời là loại ung thư gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Theo GLOBOCAN 2020, trên thế giới có khoảng 2,21 triệu ca mới mắc và 1,78 triệu ca tử vong do ung thư phổi. Tại Việt Nam, UTP cũng đứng hàng thứ 2 ở nam giới, đứng thứ 3 ở nữ giới với khoảng 26,262 ca mới mắc chiếm tỉ lệ 14,4% và 23,797 ca tử vong, chiếm tỉ lệ 19,4% trong tổng số ca tử vong do ung thư.
Theo Globocan 2020, tại Việt Nam, ung thư phổi đứng thứ 02 trong các bệnh ung thư thường gặp, chiếm tỷ lệ 14,4% tương ứng 26.262 case mắc mới mỗi năm ở cả hai giới, chỉ sau ung thư gan. Ung thư phổi không tế bào nhỏ là nhóm ung thư phổi thường gặp tại Việt Nam cũng như trên thế giới (chiếm ~80%). Đa số bệnh nhân được phát hiện trong giai đoạn muộn và tiên lượng xấu, thời gian sống thêm rất ngắn. Việc chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả ung thư phổi là mục đích chính yếu của bác sĩ chuyên ngành ung thư, giúp tăng thời gian sống thêm và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
UNG THƯ PHỔI LÀ GÌ
Ung thư phổi là bệnh lý ác tính mà tế bào ung thư bắt nguồn từ biểu mô phế quản, tiểu phế quản, phế nang hoặc từ các tuyến của phế nang. Ung thư phổi được chia làm 2 loại chính:
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ: chiếm khoảng 80-85% ung thư phổi, gồm các nhóm:
+ Ung thư biểu mô tuyến
+ Ung thư biểu mô vảy
+ Ung thư biểu mô tế bào lớn
- Ung thư phổi tế bào nhỏ: chiếm khoảng 10-15% ung thư phổi
- Ngoài ra còn có các loại mô bệnh học khác ít gặp hơn như: u carcinoid, ung thư biểu mô dạng tuyến nang, u lympho, sarcoma…
I. TỔNG QUAN
Ung thư phổi (UTP) là bệnh lý thường gặp và phổ biến ở cả hai giới, đứng thứ hai về tỷ lệ mắc mới năm 2020.
Ung thư khởi phát khi các tế bào của cơ thể phát triển và nhân lên một cách không kiểm soát. Ung thư có nguồn gốc từ phổi được gọi là ung thư phổi nguyên phát. Nó có thể lây lan đến bạch huyết hạch, não, tuyến thượng thận, gan và xương. Khi ung thư có nguồn gốc một bộ phân khác của cơ thể và lan tràn sang phổi, nó được gọi là ung thư thứ phát hoặc di căn ở phổi.
Có hai loại chính của UTP: UTP không tế bào nhỏ chiếm 85% các trường hợp UTP và UTP tế bào nhỏ chiếm 15%. UTP tế bào nhỏ thường di căn nhanh hơn UTP không tế bào nhỏ.
Nguyên nhân của UTP chưa được khẳng định chắc chắn, các yếu tố được liệt kê dưới đây được biết đến là có thể làm tăng nguy cơ mắc UTP: